Бесклапотнае жыццё ў Востраве

Фото: Екатерина Курлович

Збольшага, здаецца, для жыцця ёсць усё: свой ФАП, пошта, аддзяленне Беларусбанка, КБА, школа, дзіцячы садок, магазін. Але ўразіла, што на вуліцах было пуста, быццам людзі некуды зніклі. Хоць у вёсцы жыве каля 370 жыхароў.

Асноўнае прадпрыемства ў Востраве СВК “Крышылавічы”, менавіта туды першапачаткова і наведалася карэспандэнт газеты. На малочна-таварнай ферме было пуста, толькі каля аднаго кароўніка стаялі жанчына і мужчына і нешта абмяркоўвалі.

Калі карэспандэнт пачала іх фатаграфаваць, яны адразу перепалохаліся, але пасля таго як я падыйшла бліжэй, пасмялелі. “Хто вы?”, – адразу спытала ў мяне жанчына, і пасля таго, як я прадставілася, жанчына зноў у мяне запытала: “А чаго вы к нам прыехалі?”. Толькі пасля таго, як карэспандэнт адказала на ўсе хвалюючыя яе пытанні, загадчыца фермы Аляксандра Іванаўна, менавіта так яе звалі, пачала паказваць яе ўгоддзі і расказваць пра сваю працу.

“У нас працаваць можна. І зарплату своечасова плацяць. Хто робіць, той і зарабляе. Зараз і расцэнкі паднялі. У сярэднім на 30%”, – сказала Аляксандра Лойка. По словах загадчыцы, у гэтым годзе ўжо другі раз ім павышаюць зарплату. У сярэднім даярка за люты палучыць каля 700 тысяч рублёў, даглядчыкі каля 450 тысяч рублёў.

“Але ёсць у нас і працаўнікі, якія зарабляюць больш. Напрыклад, наш  дояр Аляксандр Турко, зарабляе і па 800-900 тысяч. Ён у нас как палачка-выручалачка. Усё робіць сам. Калі што зломіцца, ён сам адрамантуе”, – хваліла загадчыца Аляксандра Васільевіча.

Аляксандра мы сустрэлі каля кароўніка. Ён быў зайняты працай, і калі загадчыца сказала, што да іх прыехаў карэспандэнт з газеты, на твары мужчыны з’явілася ўсмешка. Як рассказаў сам Аляксандр, працуе ў СВК ён ужо даўно. “Як з арміі прыйшоў, так і пайшоў рабіць у калгас. Працаваць канешне цяжка, але лёгкіх грошай не бывае, да і за гэты час я ўжо прывык”, – сказаў Аляксандр.

З задавальненем мужчына паказваў сваё працоўнае месца, дзе праходзіць дойка. Там было ўсё прыбрана і чыста, нібыта рыхтаваліся да прыезда карэспандэнта. “У нас так заўсёды. Нам устанавілі два бойлера, і зараз заўсёды ёсць цёплая вада, раней такого не было. Ёсць усе ўмовы, толькі працуй, а будзешь працаваць, то і будзеш грошы палучаць”, – рассказаў Аляксандр Турко.

Але не ўсё так радужна аказалася у СВК, калі пасля прагулкі па ферме, карэспандэнт адправілася на машынна-трактарны парк. Толькі ў самым канцы віднеўся адзіны трактар і некалькі прычэпаў. Другая тэхніка была схавана ў гаражах і пад навесамі. Далей карэспандэнт накіравалася на звук галасоў, якія даносіліся аднекуль з памяшканняў. Зайшоўшы ў ангар, дзе стаяла некалькі трактароў, сустрэлася з мужчынамі, у якіх былі рукі вымазаны ў мазуту. На пытанне карэспандэнта, што яны тут робяць, адзін з мужчын адказаў:

“Два даломкі рамантуем”. Хаця на першы погляд па трактарам не скажаш, што яны “даломкі”. Сярод звыклых “беларусоў” нашага МТЗ, выдзяляўся магутны “Джон-дзір”. Трактар выглядаў новым, нават шыны былі чыстымі. Складвалася такое пачуццё, што на ім нічого не робяць, але мужчыны аправерглі версію карэспандэнта і рассказалі, што магутны трактар яны атрымалі гадоў тры назад. У час вясенніх работ на ім калгас і трымаецца. Як высветлілася далей, такіх трактароў у кааператыве два. Другі знаходзіцца ў другой часцы гаспадаркі, якая размешчана ў вёсцы Круговічы.

Вельмі ахвотна размаўлялі з карэспандэнтам механізатары. Падзяліліся яны і памерам сваей зарплаты, які на першы погляд здзіўляе. Па словах слесара Максіма Ціхана за студзень ён зарабіў больш за ўсіх там прысутных, аж 125 тысяч рублёў (!). Слесар Міхаіл Бернат і таго не атрымаў – 110 тысяч рублёў.

Крыху большыя зарплаты ў трактарыстаў, але ў параўнанні сярэдняй нават па раёну, таксама смешныя. Перадавік Уладзімір Канановіч, які працуе на “Джон-дзіры” атрымаў больш за ўсіх – звыш 350 тысяч рублёў.

“Што гэта за грошы, толькі жонцы на кветкі хопіць. У нас трактарыст за год атрымоўвае каля пяці мільёнаў за год”, – сказаў Анатоль Лісок.  Пасля такіх слоў, адразу напрошвалася пытаннне, як жа можна пражыць за такую зарплату. “Так і жывём. Выжываем, таму што ёсць галава на плячах. Амаль усе займаюцца нечым яшчэ акрамя работы ў калгасе”.
Але такія нізкія зарплаты толькі зімой. У цэлым за год зарплаты значна вышэйшыя.

Як расказала эканаміст СВК, сярэдняя зарплата трактарыста звыш 630 тысяч рублёў. У вадзіцеляў– 680 тысяч. У даярак ў межах 460 тысяч рублёў.

Як сказаў старшыня СВК Уладзімір Мышкавец, сярэдняя зарплата ў 2010 годзе склала 495 тысяч рублеў, што на 75 тысяч павысіла ўзровень 2009 года.

Ёсць дзе і траціць грошы. У аграгарадку ёсць адзін магазін. “У магазіне ў нас не горш чым у горадзе, ёсць усё, а чаго няма, то можна заказаць і прывязуць.

Да і магазін наш папрыгажэў пасля рамонту”, – сказала мясцовая жыхарка Аляксандра Лойка. Але асноўны даход дае віна-гарэлачны аддзел. Па словах заўмага, у чацвер прывезлі віна 400 бутылак па 0,5 літра і 240 па 0,7 літра і гэтага да панядзелка не хопіць…

Аднавілі ў мінулым годзе ў вёсцы дарогі. На некаторых вуліцах пакладзены асфальт, а таксама парамантавалі вулічнае асвятленне. “Раней ноччу хадзіць было нельга, мала таго, што былі ямы, дык іх яшчэ і не відаць было, а зараз светла, вечарам спакойна можна хадзіць, не баяцца, што ўпадзеш ды ногу зламаеш”, – расказала Аляксандра Іванаўна.

Аднак, не ўсе задаволены зробленным добраўпарадкаваннем, якое было зроблена ў Востраве.
“Наша вуліца Перамогі як была гарбатая, так і засталася. І ніхто нічога не робіць. Які ж  гэта аграгарадок, калі ў сельвыканкаме не хапіла грошай каб нават плот пакрасіць ды разваліны ў весцы папрыбіраць”, – сказала мясцовая жыхарка.

Ёсць дзе бавіць вольны час і моладзі Вострава.

У мінулым годзе сельскі клуб пераехаў у памяшканне дзіцячага садка. Пакуль там працуе толькі адзін танцавальны зал, рамонт ідзе і там будзе яшчэ бібліятэка. А сам садок размясцілі ў школе. А вось будынак Дома культуры ў цэнтры вёскі ўжо многа гадоў стаіць недабудаваны без вакон і дзвярэй, і моцна  “упрыгожвае” аграгарадок.

Некалькі пустуючых двухпавярховых дамоў у цэнтры вёскі таксама псавалі выгляд. По словах жыхароў, там некалі жылі работнікі СВК, медыкі, настаўнікі, але яны зволіліся і выяхалі, з тых пор там ніхто не жыве. Страшнымі дамы выглядалі не толькі з вуліцы, але і ўнутры.

Пабітыя вокны, паабдзіраныя шпалеры, пазрываныя на палу дошкі – усё гэта нагадвала як быццам бы тут была бамбежка. Але мясцовыя жыхары прывыклі, і не звяртаюць увагі на іх, бо ў кожнага ёсць свае нейкія турботы і ім не да развалін.

Па адказах жыхароў, у іх амаль няма праблем. Усіх, у каго карэспандэнт запытвалася, чым жа яны хвалююца, усе адказвалі: “Усё ў нас добра. Галоўнае, каб работа была”.

Калі глядзець на перспектыву так званага аграгарадка Востраў, то яна сумная. Маладыя сем’і з’язджаюць у пошуках лепшай долі, хто куды.

Моладзі з кожным годам усе менш і менш. У гэтым годзе школу наведваюць каля 50 дзяцей. У выпускным класе ўсяго толькі тры вучні. “У нас усе з’язжаюць, я таксама мару паступіць у ВНУ і паехаць жыць куды-нібудзь у Мінск. Вяртацца назад у Востраў я не планую. Тут няма будучага”, – сказала адзінаццацікласніца Юля.