Дзе ж вы, беларусы!?

Image 381 / Фото: Михаил

Скажыце, калі ласка: што робіць кожную краіну ўнікальнай? Што выдзяляе адзін край сярод другіх? Прэзідэнт, эканоміка, карысныя выкапні? Магчыма, але ж, прэзідэнты змяняюцца, эканоміка то падымаецца, то падае, залежы і прыродныя рэсурсы таксама канчваюцца. Толькі адна рэч не мяняецца на працягу доўгага часу: культура. Дык вось, галоўным атрыбутам культуры кожнага народу смела можна назваць мову. І гаворка пойдзе аб нашай з вамі, беларускай мове.

Вось чаму ў другіх краінах нашую дзяржаву называюць не «Республика Беларусь», але ж «Белоруссия»? Хоць, вядома, такой краіны – Белоруссии, няма. Вы лічыце, гэта звязана з нашымі адносінамі паміж Расеяй? На самай справе, гэта ўсё з-за таго, што большая палова нашых грамадзян (і, канечне ж, наш прэзідэнт) размаўляюць на «другом государственном языке». Вось суседнім краінам і здаецца, што мы, беларусы, размаўляем толькі па-расейску, і з-за гэтага нас «неафіцыйна прыпісваюць» да іх, рускіх.

Згодна Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь у нас ў краіне беларуская і руская мовы маюць аднолькавы статус. А на практыцы атрымоўваецца іншае. Пры роўнасці моваў у нас справаводства амаль ва ўсіх установах вядзецца толькі на рускай мове, усе законы, кодэксы, указы дэкрэты прэзідэнта і пастановы ўраду таксама на рускай, і наўрад ці вы знойдзеце текст  нейкага нарматыўнаг прававога акта на беларускай мове.

І ў звычайным абіходзе мова беларуская амаль не выкарыстоўваецца. Пачуць яе можна толькі ў асяроддзі людзей, якія спраўды шануюць родную мову, адносяцца да яе з павагай, як да роднай матулі. Бо як жа інакш, мы не выбіраем маці.

Негледзячы на тое, што беларуская мова пакуль немае шырокага прымянення, вырашыць гэтую праблему можна… Толькі каб зрабіць гэта, нам трэба:

 1) закахацца ў беларускую мову самому, пачаць на ёй размаўляць;

 2) “падсажваць” на яе сваіх родных блізкіх; (атрымаецца 1-2 чалавекі, і гэта цудоўна!). Зараз я, 21-гадовы хлопец, размаўляю на сваёй роднай мове, яе пераняла мая сяброўка, і я ганаруся гэтым!

 3) зацікавіць сучасную моладзь; Як вядома, за моладдзю будучыня, таму і будучыня мовы таксама за намі.

 4) не цурацца мовы, на якой размаўляеш…

А што мы маем зараз? Нават мае бацькі кажуць мне: «Бррр, режет слух! Надоел ты со своим белорусским».  Большасць маіх знаёмых жадае, каб хутчэй у нашай краіне пакінулі толькі адную дзяржаўную мову — расейскую. Лічаць мяне апазіцыянерам! Хіба, ганарыцца роднай мовай, жадаць аднавіць яе, вярнуцца да тарашкевіцы, якую зараз нават не надрукуюць нідзе, шанаваць нашу культуру  —  гэта апазіцыя? Ды вы самі прыслухайцеся: беларуская мова прыгожая, мілагучная, прыемная, без ненарматыўнай лексікі… Вось паспрабуйце  так, дзеля прыкладу знайсці « брыдкае» слова на беларускай мове?

Канешне, гэта ваш выбар, на якой мове размаўляць… Ёсць, ёсць яшчэ людзі, якія не забылі… Іх вельмі мала, але яны ёсць! І пакуль будуць носьбіты мовы роднай – беларусы будуць жыць! І толькі ведаючы мову мы можам называць сябе беларусамі, а не тутэйшымі…

Жадаю яшчэ выказаць падзяку газеце “Ганцавіцкі час” і асабіста Пятру Паўлавічу Гузаеўскаму, за тое, што, хоць і не заўсёды, але ж пішуць на нашай з вамі «Галоўнай Дзяржаўнай, Роднай Мове».